Rock progresywny lub prog rock (ang. progressive rock) – styl muzyki rockowej wywodzący się z rocka psychodelicznego. Gatunek ten powstał w końcu lat 60. XX w. osiągnąwszy największą popularność w pierwszej połowie lat 70. Rock progresywny zamilkł na estradach poprzez falę punk rocka, by powrócić w postaci rocka neoprogresywnego. Podstawowym założeniem i ambicją rocka progresywnego było podniesienie muzyki rockowej na wyższy poziom artystyczny i udowodnienie, iż może dorównać muzyce klasycznej i współczesnej. Bardzo często utwory progresywnego rocka są bardzo złożone i wyrafinowane, a wykonanie cechuje się wirtuozerią. Definicja progresywnego rocka jest bardzo trudna, ze względu na wielkie zróżnicowanie stylów. Najprostszą, humorystyczną definicją, choć niewiele mówiącą osobom nieobeznanym z gatunkiem jest: "Rock progresywny to wszystko, co brzmi jak rock progresywny". - Zerwanie z tradycją trzyminutowych piosenek na rzecz długich, często dwudziestominutowych lub dłuższych utworów, składających się z rozbudowanego intro i cody, często wieloczęściowych i opartych na schemacie suity lub sonaty, lub innej cyklicznej formy muzycznej. - Skomplikowane i zmieniające się w czasie schematy rytmiczne i harmoniczne. - Muzyka często ściśle instrumentalna choć najczęściej występuje wokal, zwykle o typowo rockowym brzmieniu. Teksty na ogół skomplikowane, o treści filozoficznej, religijnej, mistycznej, fantazyjnej. - Używanie typowych elektrycznych instrumentów rockowych wzbogaconych o instrumenty elektroniczne (melotron i minimoog jednoznacznie kojarzyły się z tym gatunkiem rocka) oraz klasyczne instrumenty (skrzypce, flety, saksofony, organy etc.). - Wyraźne wpływy muzyki klasycznej w postaci cytatów, lecz najczęściej jako adaptacje (rockowe aranżacje) utworów klasycznej lub współczesnej muzyki poważnej. - Łączenie tradycyjnego rocka z elementami jazzu w kompozycjach (tzw. "scena Canterbury", zespoły jazz-rockowe: Mahavishnu Orchestra, Weather Report, The Mothers of Invention). - Wirtuozeria wykonania. Muzycy grający progresywnego rocka posiadali często gruntowne wykształcenie klasyczne (Rick Wakeman, Keith Emerson, Jordan Rudess, John Petrucci) lub byli samoukami (Jimmy Page, Steve Howe, Chris Squire, Mike Oldfield). Albumy nagrywane przez artystów i zespoły progresywnego rocka często miały charakter albumów programowych (ang. concept album zobacz: utwór programowy), gdzie cała płyta tak w sensie stylistyki muzycznej, jak i w sferze tekstowej podporządkowana była jakiejś naczelnej idei. Mogła to być epicka opowieść (Thick as a Brick grupy Jethro Tull), refleksje dotyczące pewnych aspektów życia (Dark Side of the Moon grupy Pink Floyd), religijno-filozoficzne wizje (Tales from Topographic Oceans grupy Yes), czy poważne refleksje na temat życia i śmierci ("Innuendo" grupy Queen).

Artyści przypisani do gatunku

	Antimatter	Kraj: England / Data powstania: 1998
	Ciryam	Kraj: Polska / Poland / Data powstania: 2001
	Heylel	Kraj: Portugalia / Portugal / Data powstania: 2012-12-31
	Katatonia	Kraj: Szwecja / Sweden / Data powstania: 1991
	Stray	Kraj: USA / Data powstania: 2008
	Thesis	Kraj: Polska / Poland / Data powstania: 2007